Rowerowy budżet Krakowa na 2003 rok

W projekcie budżetu Krakowa na rok 2003 przewidziano 1 029 000 zł na zadania związane z budową dróg rowerowych w linii budżetowej III-2 "Program budowy dróg rowerowych". Kwota jest spora, ale ponad połowa tego miliona to - niestety tradycyjnie - sprawy kompletnie nierowerowe (latarnie, ławki, chodniki itp.) które powinny znaleźć się w zupełnie innych częściach budżetu miasta. Optymizmem napawa jednak fakt, że oprócz tej kwoty i związanych z nią zadań należy się spodziewać powstania także innych ułatwień dla rowerów, wynikających z audytu rowerowego - np. drogi rowerowej wzdłuż ul. Turowicza (nowa trasa z estakadą między ul. ks. Tischnera i ul. Witosa na Kurdwanowie) czy bezkolizyjnych dróg rowerowych w układzie przebudowywanego Ronda Mogilskiego i Krakowskiego Centrum Komunikacyjnego. Ponadto pod koniec lutego 2003 Urząd Miasta przygotowywał wnioski o dofinansowanie inwestycji rowerowych ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska, co może znacznie przyśpieszyć realizację rowerowych ułatwień w mieście.

Projekt budżetu Krakowa na 2003 rok przewiduje następujące zadania i kwoty:

• III-2.1. Ścieżka rowerowa od ul. Dunajewskiego wzdłuż ul. Łobzowskiej, Młynówki Królewskiej do al. Armii Krajowej - 89 tys. złotych w 2003, 376 tys w 2004 i 404 tys w 2005. Łączny koszt tej inwestycji do 2005 roku to 869 tys. 
• III-2.5 Ścieżka rowerowa przy Szpitalu Żeromskiego do ul. Odmętowej - 700 tys. złotych w 2003 (całość).
• III-2.6 Trasa Tyniecka - ścieżka rekreacyjno-sportowa - 90 tys. zł.
• III-2.7 Budowa ścieżki rowerowej w ciągu ulic Jana Pawła II  i Mogilskiej - 150 tys. zł w 2003 roku, 627 tys. w 2004 i 831 w 2005. (łącznie do 2005 roku 1608 tys. złotych) 
• RAZEM: 1 mln 29 tys złotych
  

Analiza planowanych na 2003 rok inwestycji:

• W przypadku Młynówki Królewskiej poprawnie przygotowany jest wyłącznie odcinek w ul. Łobzowskiej oraz odcinek w os. Widok między ul. Armii Krajowej a Zarzecze. Odcinek w ul. Łobzowskiej jest niezwykle istotny, umożliwia bowiem ominięcie niebezpiecznych dla ruchu rowerowego ulic z torowiskami tramwajowymi (Karmelicka, Długa). Dodatkowo, w przypadku ul. Łobzowskiej wskazana jest korekta geometrii ulicy, zwłaszcza skrzyżowań oraz budowa płytowych progów spowalniających oraz powiązanie powstania tego ciągu z kosmetyczną korektą układu alejek na Plantach przy wylocie ul. Garbarskiej (budowa ok. 5-10 m nowej alejki o szer. 2,5 m). Młynówka Królewska ma charakter trasy rekreacyjnej, o niewielkim, głównie lokalnym, dojazdowym znaczeniu komunikacyjnym ze względu na duży współczynnik wydłużenia. (trasa po prostu jest kręta i powolna) Jedynie dwa odcinki Młynówki mają zasadnicze znaczenie dla komunikacji rowerowej w Krakowie: ul. Łobzowska jest fragmentem zbiorczej Trasy na Azory a odcinek między Piastowską i Młodej Polski jest jednokierunkowym fragmentem zbiorczej trasy Królewska - Bronowicka. Na tych dwóch odcinkach należy skupić wysiłek finansowy i projektowy. Niestety, nie udało się na razie ustalić, który odcinek jest przeznaczony do realizacji w 2003 roku.
• Droga rowerowa przy szpitalu Żeromskiego nie ma żadnego znaczenia komunikacyjnego poza lokalnym, dojazdowym - ale jest elementem rekreacyjnej Trasy Łąk Nowohuckich a przede wszystkim - europejskiego szlaku turystyki rowerowej EuroVelo 4 (Trasa Bulwarów Wiślanych). Jej koszt - 700 tys. złotych - jest nieproporcjonalny do długości i jest wyrazem bardzo niedobrego trendu, zakłamującego obraz inwestycji rowerowych, które stają się "workiem" chowającym wydatki na oświetlenie, ławki, chodniki, kable energetyczne itp. Poprawne budżetowanie powinno przewidywać w takim przypadku ok. 200 tys złotych na ścieżkę rowerową i pół miliona złotych na lampy, ławki, małą architekturę itp. pokazane w innej niż ścieżki rowerowe pozycji budżetu (np. "parki miejskie", "ciągi spacerowe" itp.). W ten sposób pokazuje się rzeczywiste, nie przekłamane koszty wdrażania ułatwień dla rowerzystów. W przeciwnym razie za kilka lat może się okazać, że Kraków wydał 50 mln zł na "ścieżki rowerowe", a warunki jazdy na rowerze nie poprawiły się ani na jotę.
• Trasa Tyniecka jest zupełnie nieznana. Jest to prawdopodobnie inicjatywa Rady Dzielnicy VIII. W rejonie Tyńca najpoważniejsze problemy rowerowe to bardzo niewygodny przejazd koroną wałów przeciwpowodziowych Wisły wzdłuż wybudowanego w 2002 roku kosztem kilkunastu milionów złotych toru kajakarstwa górskiego oraz brak możliwości przejazdu rowerem między przeprawą przez Wisłę a Kryspinowem na lewym brzegu rzeki. Obecnie, aby przedostać się na rowerze z Kryspinowa w kierunku Podgórza (lub odwrotnie), trzeba rower prowadzić po stromej skarpie autostrady, poruszać się po autostradzie (niezgodnie z przepisami) albo dokonywać długiego objazdu. Każda inna inwestycja "rowerowa" w tym obszarze jest w istocie wyrzucaniem pieniędzy, bo nie ułatwia ani komunikacji, ani rekreacji rowerowej. Dodatkowo, podczas budowy toru kajakarskiego zlikwidowano możliwość wygodnego przejazdu rowerem pod autostradą wzdłuż jazu na Wiśle na prawym brzegu.
• Droga rowerowa wzdłuż ul. Mogilskiej i Jana Pawła II: to jedna z najważniejszych arterii rowerowych Krakowa, fragment głównej rowerowej Trasy Wschód - Zachód. Podstawowy ciąg rowerowy powinien biec stroną północną jezdni, gdyż po stronie południowej na znacznych odcinkach budowa wydzielonych dróg rowerowych jest niemożliwa. W związku z czym konieczna jest budowa kładki rowerowej nad ul. Stella-Sawickiego wzdłuż nowego wiaduktu, gdzie ścieżką rowerowa została pomyślana po... niewłaściwej stronie. Już dziś żaden rowerzysta nie traci czasu na idiotyczny objazd całego skrzyżowania przez trzy cykle sygnalizacji, skoro po chodniku pieszym można jechać od razu na wprost. Oczywistym problemem jest wąska ul. Mogilska, zwłaszcza między Rondem Mogilskim a wiaduktem PKP, gdzie - przynajmniej w pierwszym etapie - budowa drogi rowerowej jest niewykonalna. Drugi dylemat dotyczy Ronda Czyżyńskiego: likwidacja części sklepów w podziemiach oraz budowa wykopu-pochylni od strony os. Kolorowego umożliwi bezkolizyjny przejazd rowerem w dolnym poziomie skrzyżowania. Mamy nadzieję, że budowa tej strategicznie ważnej trasy zostanie przyśpieszona pieniędzmi spoza budżetu miasta, np. WFOŚiGW.
  

W przygotowaniach budżetu 2003 rok nie bierze udziału Zespół Zadaniowy d/s dróg rowerowych - z tego prostego powodu, że obecnie nie istnieje. Mamy nadzieję, że zostanie rychło reaktywowany i możlwie będzie wreszcie poprawne programowanie inwestycji na rok 2004 i kolejne. Pomóc w tym zadaniu powinno Studium Kierunków i Uwarunkowań Zagospodarowania Przestrzennego które ma uwzględnić hierarchiczny układ rowerowych tras głównych, zbiorczych, dojazdowych i rekreacyjnych.

Jakie inwestycje rowerowe należy przygotować na 2004 rok? Poza drogami rowerowymi powstająymi w ramach wielkich inwestycji strategicznych miasta, przede wszystkim drogi rowerowe w Alei Pokoju i to co najmniej w 2 etapach:

• Pierwszy etap: odcinek od Białuchy do Ronda Czyżyńskiego po stronie południowej, z kontynuacją po stronie wschodniej ul. Bieńczyckiej. Ten odcinek wykorzystuje istnienie ciągu rowerowego nad Wisłą i umożliwi poprawne skomunikowanie znacznych obszarów Nowej Huty z centrum Krakowa oraz z innymi odcinkami dróg rowerowych. Dodatkowo, w najbliższych latach planowana jest przebudowa skrzyżowania al. Pokoju z ul. Nowohucką oraz al. Gen. Andersa z Bieńczycką, co powinno łączyć się z wykonaniem kluczowych odcinków dróg rowerowych w tych ulicach. Projekt dla Ronda Kocmyrzowskiego uwzględnia już drogi rowerowe. W ramach tego zadania konieczna jest korekta wybudowanego w 2002 roku odcinka drogi rowerowej na Dąbiu - wykonanie 200 m odcinka drogi rowerowej między al Pokoju a wałem przeciwpowodziowym wzdłuż nowego chodnika przy ogrodzeniu budowanego kościoła.
• Drugi etap powinien objąć odcinek drogi rowerowej po stronie południowej al. Pokoju od Białuchy do Ronda Grzegórzeckiego; może zostać powiązany z przebudową Ronda (i budową wokół niego wydzielonej drogi rowerowej z przejazdami), co pozwoli na skomunikowanie z układem dróg rowerowych wzdłuż al. Powstania Warszawskiego i Kotlarskiej
• Trzeci etap to budowa wydzielonej drogi rowerowej (odcinkami pieszo-rowerowej) po stronie północnej Alei Pokoju od Ronda Grzegórzeckiego do ul. Gałczyńskiego oraz przebudowa przejść podziemnych pod Rondem Czyżyńskim, w tym budowa pochylni umożliwiających bezkolizyjny przejazd rowerem pod skrzyżowaniem.
• Dodatkowy etap to integracja ciągu rowerowego nad Wisłą z układem drogowym Śródmieścia: budowa minirond na skrzyżowaniach ul. Podgórskiej z Daszyńskiego oraz Halicką z wyjazdami drogi rowerowej, zwężenie ul. Podgórskiej i budowa wydzielonej drogi rowerowej wzdłuż ul. Podgórskiej po jej stronie południowej od skrzyżowania z ul. Daszyńskiego do skrzyżowania z ul. Starowiślną wraz z korektą geometrii tego skrzyżowania, umożliwiającą przeprowadzenie w przyszłości drogi rowerowej po stronie południowej ul. Podgórskiej na całej jej długości do ul. Rybaki.

Marcin Hyła