Szlaki EuroVelo w Polsce

System EuroVelo to 12 europejskich turystycznych tras rowerowych. Informacje o nich znajdują się na oficjalnej stronie internetowej www.EuroVelo.org. Ich łączna długość to około 60 tysięcy kilometrów, z czego istnieje już ok. 20 tysięcy km, głównie w Europie Zachodniej. EuroVelo jest zastrzeżonym znakiem towarowym i nie należy posługiwać się nim bez porozumienia z właścicielem - Europejską Federacją Cyklistów i wyznaczonymi przez nią koordynatorami. Lista organizacji i osób kontaktowych dla poszczególnych krajów znajduje się na stronie internetowej EuroVelo. Polski kontakt EuroVelo - tutaj.

Przez Polskę przechodzi pięć tras systemu EuroVelo:
Trasy te obsługują dalekodystansową, międzynarodową turystykę rowerową, ale służą także lokalnym społecznościom i regionom. Ich odcinki przecinające poszczególne miasta mogą i powinny obsługiwać lokalny ruch rekreacyjny, umożliwiając bezpieczne weekendowe wyjazdy poza miasto a także regionalną turystykę rowerową. W Polsce nie ma jeszcze oficjalnie zatwierdzonych i oznakowanych odcinków szlaków systemu EuroVelo.

Trasy systemu EuroVelo muszą spełniać określone parametry techniczne: Podstawowe zasady ustalania przebiegu tras EuroVelo:

Zasady te zgodnie z "Wytycznymi wdrożenia tras EuroVelo" (w języku angielskim, do nabycia tutaj w cenie 10 funtów) bazują na programie tzw. pięciu wymogów, opracowanych dla systemów rowerowych przez holenderską organizację standaryzacyjną CROW: spójność,  bezpośredniość, wygoda,  atrakcyjność i  bezpieczeństwo. Więcej na ten temat można przeczytać w dziale "Infrastruktura" serwisu "Miasta dla rowerów".

Rodzaje rowerów:

Na trasach EuroVelo będą używane bardzo różne rowery. Trzeba pamiętać, że poza wieloma typami rowerów konwencjonalnych, dostępnych w sklepach czy wypożyczalniach, nie wszystkie pojazdy napędzane siłą mięśni są zwykłymi rowerami. Niektórzy korzystają z trójkołowców - takie rowery są idealne dla osób niepełnosprawnych, a wiele rowerów poziomych (zwanych również HPV - Human Powered Vehicles) także ma układ trójkołowy. Niektórzy rowerzyści holują przyczepki dziecięce lub bagażowe - podobnie jak w przypadku rowerów trójkołowych, wymagają one szerszych dróg rowerowych. HPV, podobnie jak rowery typu tandem i rowerowe naczepki dziecięce mogą mieć dłuższy rozstaw kół i należy to brać pod uwagę.

W wielu przypadkach rowery używane przez rowerzystów długodystansowych są bardzo obciążone bagażami a przez to są mniej zwrotne. Konieczność przenoszenia takiego roweru przez most czy po schodach albo wnoszenie na prom czy do pociągu nie jest dobrym pomysłem. Wielu użytkowników nie stosuje szerokich opon, takich jak w rowerach górskich. Nawierzchnia trasy powinna być dostosowana do tego faktu. Trasy systemu EuroVelo powinny być projektowane z myślą o jak najszerszym gronie użytkowników!

Podstawowe węzły sieci EuroVelo w Polsce:
 Te i pomniejsze węzły umożliwiają łączenie turystyki rowerowej z dalekobieżnym transportem zbiorowym: pociągami, promami morskimi, samolotami i autokarami. Jest bardzo ważne, aby trasy EuroVelo w czytelny, bezpieczny i wygodny sposób (wykorzystując systemy miejskich dróg rowerowych, ulice uspokojonego ruchu itp.) prowadziły turystę rowerowego do najważniejszych punktów miasta, takich jak dworce kolejowe, porty promowe, dworce autobusowe i inne obszary kluczowe (hotele, gastronomia, sklepy itp.). Zapewniony powinien być również czytelny dojazd do ważniejszych portów lotniczych. Ważne jest także czytelne oznakowanie, tak, aby wysiadający np. z pociągu rowerzyści mogli natychmiast skorzystać z systemu tras EuroVelo. Powyższa zasada powinna być praktykowana we wszystkich innych miastach, przecinanych przez system turystycznych tras rowerowych EuroVelo oraz innych.

Parki Narodowe leżące przy planowanych w Polsce szlakach EuroVelo lub w ich bezpośredniej bliskości (w tym drugim przypadku dojazd ze szlaku EuroVelo powienien odbywać się po szlaku pomocniczym): Przejścia graniczne szlaków EuroVelo:
 Stworzenie sysytemu EuroVelo w Polsce na początek powinno ograniczyć się do umożliwienia bezpiecznego, szybkiego i wygodnego wyjazdu rowerem z dworców kolejowych dużych miast, które są naturalnymi węzłami sieci EuroVelo (patrz wyżej). Wyjazdy powinny być jednocześnie czytelnym ułatwieniem dla lokalnego ruchu rekreacyjnego, weekendowego i prowadzić w kierunkach oczywistych dla danego odcinka szlaki EuroVelo. Przykładowe miejscowości, które mogą odnieść wyraźne korzyści z uczestnictwa w systemie EuroVelo to: Białowieża, Hajnówka, Gniezno (EV2), Suwałki, Sejny, Augustów, Łomża, Stary Sącz (EV11).

Ze względu na nieskoordynowane próby tworzenia szlaków rowerowych w ramach EuroVelo w Polsce i błędy przy tym popełniane wskazana jest systemowa kontrola jakości proponowanych rozwiązań. Konieczny jest stały nadzór nad proponowanym przebiegiem szlaków w pełni uwzględniający wytyczne EuroVelo oraz zasady wynikające z Dobrej Praktyki. Opis polskiego odcinka szlaku EuroVelo 11 jest tutaj (wkrótce będą dostępne opisy pozostałych szlaków). Instytucje, organizacje oraz osoby zainteresowane tworzeniem poszczególnych odcinków szlaków EuroVelo w Polsce proszone są o kontakt.

Marcin Hyła