Ulica Warszawska dla rowerów?

Zgodnie z przyjętym przez Radę Miasta Studium Kierunków i Uwarunkowań Zagospodarowania Przestrzennego, ulica Warszawska jest częścią jednej z 12 głównych, międzydzielnicowych tras rowerowych Krakowa - tzw. "Trasy 29 Listopada", łączącej ścisłe centrum Krakowa z północnymi dzielnicami miasta. Pojawia się właśnie możliwość, aby zapis świeżo uchwalonego Studium nie pozostał wyłącznie na papierze, tylko stał się faktem.

W ramach Krakowskiego Centrum Komunikacyjnego powstaje zupełnie nowa ulica Pawia (Nowa Pawia), przedłużona aż do Politechniki, z układem skrzyżowań z sygnalizacją świetlną i wieloma pasami ruchu, z torowiskiem tramwajowym oraz dojazdem do tunelu drogowego pod dworcem kolejowym. Niestety, sama ulica Pawia nie będzie mieć żadnych ułatwień rowerowych. Projekt jej budowy obejmuje jednak również nową organizację ruchu i przebudowę infrastruktury drogowej w przyległych ulicach - między innymi ulicy Warszawskiej. W niedługim czasie powinna zacząć się również budowa podziemnego parkingu pod placem Matejki. Wszystkie te inwestycje można skutecznie wykorzystać dla poprawy warunków ruchu rowerowego.

W ramach uzgadnianego obecnie projektu budowlanego ulicy Pawiej są pewne propozycje "rowerowe". Należy do nich przede wszystkim odcinek wydzielonej drogi rowerowej prowadzący od al. Słowackiego w rejonie nieużywanego, "ślepego" wjazdu na Politechnikę (z możliwością przedłużenia w kierunku Kleparza) do przejazdu rowerowego przez ul. Warszawską na wprost głównego wejścia na Politechnikę i dalej, do tunelu bagażowego po stronie północnej peronów KCK (który umożliwi dalej bezkolizyjny przejazd rowerem od Akademii Ekonomicznej do Politechniki i ominięcie na rowerze ul. Lubicz na relacji Nowy Kleparz - Rondo Mogilskie). Drugim ułatwienim jest kontrapas rowerowy w jednokierunkowym odcinku ul. Warszawskiej między obecnym skrzyżowaniem Warszawskiej ze Szlak a przyszłym skrzyżowaniem Warszawskiej z Pawią na wprost głównego wejścia do Politechniki. Niemniej, nie są to propozycje zadowalające. W ramach tych inwestycji można uzyskać znacznie więcej.

Nasze propozycje to:

• Wprowadzenie jednokierunkowego ruchu samochodowego w całej ul. Warszawskiej w kierunku do placu Matejki. Ulica Warszawska zgodnie z oficjalnym projektem ma obsługiwać ruch autobusów MPK, które będą miały przystanki końcowe w ulicy Kurniki. Proponowana organizacja ruchu w pełni to umożliwia, zmniejszając jednocześnie hałas i natężenie ruchu. Nowa ulica Pawia, doskonale skomunikowana z Warszawską co kilkadziesiąt metrów ulicami Szlak, Ogrody i Kurniki umożliwi ruch w kierunku przeciwnym bez konieczności znaczących objazdów.
• Budowa wydzielonych, jednokierunkowych dróg rowerowych po obu stronach ulicy Warszawskiej na całej długości. Szerokość jednokierunkowych dróg to 1,5 m z dopuszczalnymi zwężeniami do 1,0 m na poziomie nawierzchni na niewielkich odcinkach. Alternatywnie - budowa dwukierunkowej wydzielonej drogi rowerowej po stronie zachodniej całej ulicy Warszawskiej (czyli od strony Politechniki i św. Filipa). W obu wariantach - nawierzchnia asfaltowa, obniżenie w stosunku do chodnika o ok. 3-5 cm dla lepszej segregacji ruchu pieszego i rowerowego, oddzielenie od jezdni pasem 1 m zieleni lub zatoczkami postojowymi oddzielonymi od ściezki o co najmniej 0,5 m. Likwidacja jednego pasa ruchu zwolni miejsce na budowę tych dróg rowerowych bez pogorszenia warunków poruszania się pieszo i parkowania, które powinno mieć miejsce w wydzielonych zatokach. 
• Budowa wydzielonych dróg rowerowych w placu Matejki, związana ze spodziewaną przebudową placu związaną z powstaniem podziemnego parkingu i likwidacją miejsc parkingowych na powierzchni. Możliwa jest też budowa wydzielonej, dwukierunkowej drogi rowerowej po stronie zachodniej placu (z przejazdem na Planty na wprost Barbakanu) lub uspokojenie ruchu samochodowego i prowadzenie ruchu rowerowego na zasadach ogólnych.
• Przebudowa skrzyżowania ul. Warszawskiej, św. Filipa, Kurniki i placu Matejki tak, aby osiągnąć jak najbezpieczniejsze przecięcia torów ruchu rowerów i samochodów
• Wprowadzenie jednokierunkowego (do dworca) ruchu w ulicy św. Filipa, przynajmniej na krótkim odcinku od Starego Kleparza do Warszawskiej (ruch samochodowy w stronę przeciwną jest możliwy objazdem przez Kurniki, Pawią, Szlak; eliminacja prawoskrętu z Warszawskiej w św. Filipa eliminuje wszelkie kolizje na drodze rowerowej) oraz - niezależnie - uspokojenie ruchu przy pomocy progów spowalniających.
• Budowa kontrapasów rowerowych w ul. Kurniki, Ogrody i św. Filipa.
• W stosunku do obecnego projektu konieczna jest korekta skrzyżowania drogi rowerowej w rejonie wjazdu do tunelu bagażowego pod KCK z drogą wewnętrzną KCK oraz drogą techniczną wzdłuż Szybkiego Tramwaju tak, aby uzyskać czytelne tory ruchu na między tunelem rowerowym a drogą techniczną i na innych relacjach rowerowych w tym miejscu.
• Bardzo pożądane jest wyznacznie odcinka drogi rowerowej lub pieszo-rowerowej między nowym skrzyżowaniem ul. Warszawskiej i Pawiej w rejonie planowanego przejazdu rowerowego a drogą techniczną Szybkiego  Tramwaju (skrót  w kierunku ul. Kamiennej, pozwalający ominąć problematyczny skręt w pobliżu wjazdu do tunelu rowerowego). Wszystko wskazuje, że rowerzyści i tak będą jeździć wzdłuż torowiska tramwaju i lepiej jest to uwzględnić w projekcie od samego początku.
  

Zgodnie z naszą propozycją, rowerzysta opuszczający teren Plant i kierujący się w rejon Prądnika, będzie mógł wjechać na wydzieloną drogę rowerową już w pobliżu Barbakanu albo przed ul. św. Filipa i dotrzeć nią wygodnie i bezpiecznie ulicą Warszawską aż do skrzyżowania z Nową Pawią (przedłużenia ul. Pawiej) w rejonie Politechniki. Tu pokona na sygnalizacji świelnej przejazd przez ulicę Nową Pawią i będzie miał do wyboru tunel rowerowy pod KCK po północnej stronie peronów i przejazd wzdłuż nowej ul. Galicyjskiej po stronie wschodniej KCK do al. 29 Listopada albo tzw. drogę techniczną wzdłuż Szybkiego Tramwaju, którą bezkolizyjnie dotrze do ul. Kamiennej i dalej do al. 29. Listopada. W przyszłości możliwy będzie też dojazd wydzieloną drogą rowerową wdłuż południowej krawędzi al. Słowackiego do Kleparza bez konieczności przekraczania ulicy Nowej Pawiej.

W żadnym miejscu rowerzysta nie będzie narażony na dzielenie przestrzeni drogowej z szybkim ruchem zmotoryzowanym o dużym natężeniu, wszędzie będzie miał doskonały kontakt wzrokowy z kierowcami na przecięciach torów ruchu i niemal wszędzie będzie mógł poruszać się z dużą szybkością korzystając z pierwszeństwa i unikając potencjalnych kolizji.

Oczywiście, w samej al. 29 Listopada nie ma na razie żadnych ułatwień dla rowerów. Mamy nadzieję, że kiedyś tam powstaną, korzystając z gotowego połączenia z centrum miasta na opisanym odcinku. Opisane powyżej rozwiązanie jest tanie, bo wdrażane "przy okazji" dużych inwestycji miejskich i prywatnych. Ponadto skutecznie eliminuje jedno z podstawowych "wąskich gardeł" na relacji ścisłe śródmieście Krakowa - Prądnik, czyli niezwykle ruchliwy i niebezpieczny odcinek ulicy Warszawskiej, a także wiadukt nad torami w przedłużeniu ul. Warszawskiej i al. 29 Listopada. Przy gorszej pogodzie czy w zimie wiadukt jest dla rowerzystów nie do przebycia, a budowa ulicy Galicyjskiej i przedłużenia ul. dr Twardego i ich powiązanie z al. 29 Listopada spowodują, że również w dobrej pogodzie to miejsce stanie się skrajnie niebezpieczne ze względu na kolizje torów jazdy rowerów poruszających się na wprost jezdnią i samochodów wyjeżdżających z dużą szybkością ze ślimaków dwupoziomowego skrzyżowania.

Marcin Hyła